Het Haarlems Symfonisch Blaasorkest (voorheen Harmonie Orkest Haarlem) is oorspronkelijk voortgekomen uit de Arbeiders Muziekvereniging “Excelsior”, opgericht in 1920. Excelsior was een vereniging met een “linkse” signatuur. Zo werd er vaak medewerking verleend aan bijeenkomsten en demonstraties van de S.D.A.P., de P.V.D.A. en het N.V.V.
Na verloop van tijd raakte Excelsior in de problemen doordat te veel “andersdenkenden” lid waren geworden, waardoor er onmin ontstond en de repetities zeer slecht werden bezocht. Daarom werd er besloten tot liquidatie.
De eerste twintig jaar: veel marsmuziek
Op 29 november 1952 verscheen er in het Haarlems Dagblad een artikel onder de kop: “Haarlemse socialisten richten nieuw harmoniekorps op”. Hierin werd verslag gedaan van de opheffing van Excelsior en de oprichting, op 28 november 1952, van een nieuw harmoniekorps: Harmonie Orkest Haarlem.
Het H.O.H. kreeg financiele steun van de PVDA en het NVV, onder de voorwaarde dat alleen leden van die organisaties lid mochten worden van het orkest. Toch is vrij snel daarna het HOH onafhankelijker geworden en verdween het “rode” karakter.
In de eerste periode was het HOH een traditionele harmonie en speelde het – compleet met blauwe uniformen, een eigen drumband en majorettes – vaak als looporkest op feestdagen, bij bloemencorso’s, in bejaardenhuizen en zelfs in het Huis van Bewaring. Ook werd er deelgenomen aan jaarlijkse marswedstrijden.
De tweede twintig jaar: van lopen naar zitten
In het begin van de 70-er jaren traden er toch weer problemen op: Door een grote brand in de Koudenhornkazerne, waar het HOH destijds “thuis” was, ging het gros van de opgeslagen instrumenten en bladmuziek verloren. Tevens leed men onder vergrijzing en te weinig ledenaanwas. Een jonge klarinettist, Simon Butter, die ook al klarinetlessen gaf aan de muziekschool, bleek bereid om de dirigeerstok over te nemen en sinds die tijd is het met het orkest weer bergopwaarts gegaan. Hij zorgde voor aanwas van nieuwe, jonge leden.
De drumband werd opgeheven en het orkest trad voortaan alleen zittend op. Onder zijn leiding veranderde de bezetting en de muziekkeuze steeds meer in de richting van de nieuwe trend: symfonisch blaasorkest. De bezetting ging meer “hout” bevatten en relatief minder “koper”. Het repertoire ging meer de kant uit van goede bewerkingen van klassieke muziek en speciaal voor symfonisch blaasorkest geschreven composities. Mede onder invloed van de leden werden de uniformen afgezworen en werd er voortaan, in navolging van de symphonieorkesten opgetreden in “zwart en wit”.
Door problemen bij het zoeken naar bestuursleden werd in 1976 besloten het HOH te laten opgaan in de Stichting Jeugd en Muziek. Die stichting nam voornamelijk bestuurlijke en administratieve taken voor haar rekening. In 1987 werd deze constructie weer opgeheven en ging het HOH als zelfstandige stichting verder, onder voorzitterschap van Louk Hermans.
Ontwikkeling
Onder leiding van Simon Butter ging het peil van musiceren gestaag omhoog en werd met veel succes opgetreden o.a. in de Muziekkoepel in de Haarlemmerhout, de Nieuwe Kerk, de Groenmarktkerk, de Mariakerk, de Oude Bavo en het Concertgebouw. Ook buiten de regio Haarlem werden concerten gegeven, zoals in Antwerpen(3x), Osnabrück(2x), Breda en Arcen.
In 1992 werd het 40-jarig jubileum gevierd met een groot Promenadeconcert in het Concertgebouw, waaraan 4 koren (Haarlems Operakoor “Bep Ogterop”, Gemengd Koor “Haarlemmer Olie”, Oosterkerkkoor en Kamerkoor “Les Moucherons”) en de Haarlemse Balletschool hun medewerking verleenden.
Wat de recente historie betreft kunnen we oprichting, in 1996, van het klein orkest “d’armini’s” vermelden. Dit gezelschap staat onder leiding van Fulbert Nijpels en treedt een aantal keren per jaar op bij gelegenheden waar het gehele orkest te groot voor zou zijn (zie ook onder de rubriek “D’ARMINI’S”.
De contakten met het Muziekcentrum Zuid-Kennemerland werden hechter; het HOH heeft veel steun gegeven aan de oprichting van een HaFa-leerlingenorkest van het MZK. Ook heeft het HOH meegewerkt aan de door het MZK georganiseerde “Harmonie Plezier Parade” in februari 1999 en de “Dag van de Blaasmuziek” in februari 2001.
Verder moeten we natuurlijk ook het veel te vroege heengaan van Simon Butter memoreren. Hij overleed volkomen onverwacht aan de gevolgen van een hersenbloeding op 7 december 2000. De verslagenheid bij de orkestleden was groot en tijdens de indrukwekkende condoleance sessie in de St. Bavo Kathedraal aan de Leidsevaart hebben het orkest en d’armini’s een hele middag zitten spelen.
Gelukkig was Matthijs Broers bereid om de leiding van het HOH over te nemen. Onder zijn energieke leiding is de muzikale kwaliteit van het orkest nog verder omhoog gegaan, hetgeen blijkt uit de reacties van vele professionals uit de Haarlemse muziekwereld.
In 2002 bestond het HOH 50 jaar. Een Jubileumcommissie, onder voorzitterschap van But Klaasen, had een aantrekkelijk jubileumprogramma opgesteld met een aantal concerten onder het motto “Blazers en Bloemen” en een zeer geslaagde reunie van oud-leden op 22 juni 2002. Onder leiding van Matthijs Broers werden een paar gedenkwaardige concerten gegeven, met als hoogtepunt het Jubileumconcert “Haarlemse Bloempjes” in de Beijneshal op 24 november 2002.
Bij die gelegenheid kreeg de voorzitter, Louk Hermans, uit handen van burgemeester Pop de “Penning van Verdienste” van de gemeente Haarlem uitgereikt. Een posthume onderscheiding van de Koninklijke Nederlandse Federatie van Muziekverenigingen (KNFM) was er voor Ron Philippo, die meer dan 40 jaar lid van het orkest was geweest, maar kort voor het jubileumconcert was komen te overlijden.
In het jubileumjaar is ook de naam van het orkest veranderd. Reeds jaren geleden was het idee ontstaan dat het goed was om wat meer afstand te nemen van het hoempa-idee dat vele mensen nog steeds voor ogen staat bij het woord “harmonieorkest”. Daarom is voor de naam “Haarlems Symfonisch Blaasorkest” gekozen.
Harold Versteege volgde in september 2012 Matthijs Broers als dirigent op. Hij verruilde daarmee de pauken voor het dirigeerstokje in een lastige periode voor het orkest. Onder zijn leiding kwamen het Sprokkelconcert in de Oosterkerk in februari 2013, en het Waterconcert in de Groenmarktkerk in februari 2014 tot stand.
Na dit laatste concert zijn we op zoek gegaan naar een nieuwe dirigent, die de klassieke koers, ingezet door het nieuwe dagelijks bestuur van ons orkest dat in 2013 is aangetreden, verder vorm kan geven. Thomas Lowe heeft deze functie van augustus 2014 tot november 2017 met verve vervuld.
Oud-dirigent Thomas Lowe
Thomas Lowe (1973) was van 2014 tot najaar 2017 onze dirigent.
Bevlogen dirigent
Inmiddels is Misha Sporck onze nieuwe dirigent.
Voorzitters
Voorzitter Louk Hermans overleed in november 2005, na een kort ziekbed, op de leeftijd van 73 jaar. Praktisch het hele orkest gaf acte de présence tijdens de uitvaartdienst in de St. Bavo Kathedraal om Louk muzikaal eer te bewijzen.
Louk Hermans is opgevolgd door achtereenvolgend klarinettist Peter Bolder en trompettist Willem Vogel. Daarna is een extern voorzitter aangetrokken.
aa
Henk Lustig heeft deze functie met veel inzet en plezier vervuld van voorjaar 2013 tot voorjaar 2017.